Hoeveel elektriciteit verbruikt een warmtepomp?

Om de vraag over het energieverbruik van een warmtepomp goed te kunnen beantwoorden, moeten we eerst het antwoord weten op twee andere vragen, namelijk:

  1. Hoeveel energie is er nodig om een huis te verwarmen, van warm water te voorzien en te koelen?
  2. Met welk rendement kan de warmtepomp warmte uit de omgeving omzetten in nuttige warmte?

Energieverbruik en rendement

Het antwoord op de eerste vraag is vooral afhankelijk van de zogeheten warmtebehoefte van je huis. De warmtebehoefte wordt bepaald door een aantal factoren, zoals:

  • de grootte van je huis
  • de mate van isolatie van je huis
  • het aantal personen in je huishouden
  • de gewenste hoeveelheid warm water

Een groot, matig geïsoleerd huis heeft uiteraard een hogere warmtebehoefte dan een goed geïsoleerd klein huis. En wie dagelijks uitgebreid in bad gaat, verbruikt meer warm water dan iemand die ’s ochtends alleen kort onder de douche springt.

Het rendement van elke warmtepomp wordt uitgedrukt in een getal: de COP. Hierbij geldt: hoe hoger de COP, hoe minder elektriciteit de warmtepomp gebruikt om een bepaalde hoeveelheid warmte te leveren. Heeft je warmtepomp bijvoorbeeld 1 kWh aan elektrische energie nodig om 6 kWh aan nuttige warmte te leveren, dan bedraagt de COP 6/1 = 6,0. In dit voorbeeld wordt met 1 kWh elektrische energie dus 5 kWh (gratis) energie aan de omgeving onttrokken. Door dit principe kan de warmtepomp– mits de installatie dat mogelijk maakt – dus een rendement van wel 600% behalen.

Voor koeling wordt het rendement aangeduid met de zogeheten EER (energie-efficiëntieverhouding). Voert een warmtepomp met behulp van 1 kWh aan elektrische energie bijvoorbeeld 4 kWh aan warmte af uit je huis (zodat je huis wordt gekoeld), dan bedraagt de EER voor koeling 4/1 = 4,0.


Voorbeeldrekening

 

Uitgangspunten

Je huis is voorzien van een cv-ketel op gas met een rendement van 95% (calorische bovenwaarde) · Je verbruikt in totaal 1.600 m3 gas per jaar (het gemiddelde voor een huis in Nederland) · Per jaar is 40 m3 gas nodig om te koken · Je gasverbruik voor verwarmen en warm water bedraagt dus: 1.600 m3-/- 40 m3= 1.560 m3 · Gas kost € 1,60 per m3, elektriciteit kost € 0,35 per kWh · Je gasrekening voor verwarming en warm water bedraagt dan: 1.560 x € 1,60 = € 2.496,- per jaar

Om te berekenen hoeveel het in energiekosten kan gaan schelen wanneer je je gasgestookte cv-ketel inruilt voor een elektrische warmtepomp, moet eerst worden bepaald hoeveel warmte de cv-ketel in kWh levert voor verwarmen en warm water. Dat gaat zo: 1.560 m3 gas x 9,27 kWh(*)=14.461 kWh.

(*)Dit is de omgerekende hoeveelheid energie in kWh die 1 m3 aardgas levert bij een ketelrendement van 95% op calorische bovenwaarde.

 

Hoeveel kWh verbruikt een warmtepomp?

Hoeveel stroom verbruikt een warmtepomp per jaar? Vervang je je cv-ketel door een warmtepomp met een (heel goed te realiseren) rendement van 480% (COP = 4,8), dan is voor het leveren van dezelfde hoeveel warmte 14.461/4,8 = 3.013 kWh aan elektriciteit nodig. Dit kost je jaarlijks 3.013 x € 0,35 (prijs per kWh) = € 1.055,-.

Conclusie: warmtepompen leveren dus voor meer kWh aan warmte dan dat ze gebruiken, doordat er energie uit de bron wordt gehaald. Hierdoor heb je minder energie nodig waar je voor moet betalen. En ook in financieel opzicht – kijkend naar het prijsverschil tussen een m3 gas en een kWh elektriciteit – is de warmtepomp veel voordeliger. Wek je dan ook nog eens je eigen stroom op met zonnepanelen voor de warmtepomp, dan wordt je voordeel alleen nog maar groter.